Overslaan naar inhoud

Welke digitale hulpmiddelen werken effectief bij dyslexie?

Effectieve dyslexie-ondersteuning combineert toegankelijke tekst (voorlezen/aanpassen), schrijfondersteuning (spraak‑naar‑tekst, spelling) en studievaardigheden (planning, aantekenen). Kies tools die aansluiten bij het individuele profiel en integreer ze in de dagelijkse leerflow.

Belangrijke toolcategorieën

  • Voorleessoftware (TTS): selecteerbare stemmen, snelheidsregeling, woord‑/zinsmarkering, OCR voor scans en PDF’s.
  • Spraak‑naar‑tekst (STT): dicteren voor essays/antwoorden; combineer met eenvoudige spreekcommando’s en nabewerking.
  • Schrijfondersteuning: fonologisch gerichte spellingsuggesties, woordvoorspelling, synoniemenbank, homofonenwaarschuwing.
  • Leeslayout: dyslexievriendelijke lettertypes, regelafstand, smalle kolommen, kleurfilters/leesliniaal.
  • Aantekeningen & studeren: markeren met samenvattings­export, audio‑notities, begrippenlijsten, flashcards.
  • Browser/OS‑features: ingebouwde voorleesfuncties, vergrootglas, focusmodus, ondertiteling.

Implementatie in de klas

  • Profiel & doelen: bepaal wanneer lezen/techniek doel is en wanneer begrip/inhoud primeert (compensatie).
  • Toolkeuze op taken: TTS bij begrijpend lezen, STT bij schrijven, woordvoorspelling bij spelling, OCR voor papieren bronnen.
  • Minimale set‑up: vaste snelkoppelingen, headset‑microfoon, standaard instellingen (stem, snelheid, lettertype).
  • Routine & training: micro‑instructies, oefenopdrachten, checklists; plan ouder‑/leerlingtraining.
  • Evaluatie: monitor leesbegrip, schrijfkwaliteit en werkdruk; stel instellingen/strategie bij.

Toegankelijkheid, privacy & beleid

  • Toegankelijkheid: toetsenbordnavigatie, schermlezer­compatibiliteit, ondertiteling, contrast.
  • AVG/gegevens: verwerkersovereenkomst, minimale datadeling, offline opties waar mogelijk
  • Continuïteit: dezelfde tools voor klas, huiswerk en toetsen (redelijke aanpassingen).
  • Veelgemaakte fouten (en oplossingen)
  • Alleen tool, geen strategie: koppel TTS aan markeer‑ en samenvattingstechnieken.
  • Overload aan apps: start met 1–2 kernapps en breid pas uit na routine.
  • Geen klasspecifieke set‑up: maak profielen met ingestelde stemmen/lettertype/snelkoppelingen.
  • Compensatie te laat ingezet: laat hulpmiddelen vóór summatieve toetsen inoefenen.

Kernwoorden: dyslexie, voorleessoftware, spraak‑naar‑tekst, woordvoorspelling, OCR, toegankelijk lezen, dyslexie‑lettertype, compensatie, redelijke aanpassingen, studietools.